Miên man

"Listen up -- there's no war that will end all wars." - Haruki Murakami

Có quá nhiều đối kháng trong xã hội này. Nhìn trong thực tế ta có thể thấy chiến tranh khắp mọi nơi, không phải chỉ là cuộc chiến giữa các quốc gia, giữa nội bộ đất nước, giữa các đảng chính trị hay các nhóm sắc tộc. Cuộc chiến dù rất nhỏ thôi cũng gieo một mầm mống hủy diệt cho bản thân người gây chiến và cho cả cộng đồng. Tức giận, thù hằn, kháng cự, chống đối... hình như người ta phải đối đầu với một cái gì đó thì họ mới thỏa mãn, dù thứ đó là điều vốn lành mạnh về bản thể hay một thứ kém "lành" hơn cần được cải thiện (chứ không phải chống phá).


Thật đáng buồn khi mục đích sống của chúng ta là chỉ để chống chọi với điều gì đó thay vì sống vì một điều gì đó. Có lẽ cảm giác đối chọi làm cái tôi vị ngã cảm thấy thỏa thuê hơn là khi phục dịch cho một lý tưởng nào đó. Một phần nữa là do chúng ta sống bằng tiềm thức, thật dễ dàng để phán đại một lời bình cay cú về thứ nào đó mà ta thấy khó chịu, dễ hơn việc tỉnh thức lại và nhận ra thứ mà ta đang mắng mỏ không thương tiếc kia cũng là một phần của ta đấy thôi.

Mọi thứ đều là phản ảnh của chính ta. Tại sao là ta - chứ không phải người nào khác - gặp phải thứ đó, con người đó, tình huống đó? Ta có thể đổi thừa cho may rủi - và đây là cách mà rất nhiều người ưa thích - nhưng điều đó chẳng khác nào ta đứng trước gương và rủa 'tại sao người ta lại chế tạo ra gương để tôi thấy những điểm bất ổn của tôi chứ?' Hơn nữa, liệu có cái gì là ngẫu nhiên, may rủi hay không, hay nó tiềm ẩn những nguyên nhân mà ta không thấy được hoặc muốn chối bỏ? Vì thậm chí đường đi của một nguyên tử cũng theo một quỹ đạo cực kỳ chính xác, thì liệu có cái gì là vô duyên vô cớ?

Nhưng vì ta sống bằng tiềm thức, nên ta dễ dãi cho qua những nguyên nhân ở tầng sâu - nhất là nguyên nhân trong thâm tâm ta - mà chỉ thích nhìn sự việc trên bề mặt. Những tâm hồn lúc nào cũng bị cái tôi vị ngã bao vây, chống phá, những tâm hồn đầy loạn lạc, thù ghét, sân hận, bi thương... đó là những người sẽ không tìm được hòa bình đích thực, vì phương châm của họ là chống đối chứ không phải phục dịch, là tàn phá chứ không phải xây dựng, là chiến tranh chứ không phải hòa bình. Và vì ta không thể lấy bóng tối mà xua tan bóng tối, nên họ sẽ không bao giờ tìm thấy ánh sáng hòa bình cho đến khi họ chịu buông bỏ tâm phản kháng của chính mình. Chúng ta tìm thấy hòa bình bằng cách vượt lên chiến tranh, chứ không phải thêm chiến tranh.

Không có cuộc chiến nào chấm dứt mọi cuộc chiến.